Hardhoutschroeven – om stevig hout aan te kunnen

Je glijdt als een mes door de boter met houtschroeven die je in OBS-platen of in MDF-platen draait. Kind kan de was doen. Ook zachthout zoals vuren of grenen laat snel schroeven toe en je hoeft bij die houtsoorten dan ook geen kracht te gebruiken. Het zijn allemaal zeer schroefvriendelijke materialen. Maar ga je schroeven in hardhout, dan wordt het een ander verhaal. Anders dan het lichte zachthout is hardhout veel zwaarder. Dat komt omdat eiken, beuken en tropische loofbomen veel langzamer groeien dan dennen of sparren. Waardoor ze een veel grotere dichtheid ontwikkelen. Dat merk je als je even een schroefje in een hardhouten plank wilt draaien. Eiken, meranti of bankirai weerstaat gewone schroeven. Die bij dit hout snel kunnen knappen of gewoon niet verder willen. Je bent dan genoodzaakt over te gaan op hardhoutschroeven.

Hardhout voor buiten, hardhoutschroeven ook

Meestal gebruik je hardhout als je een klus buiten hebt. Zoals een pergola of een schuur bouwen. Hardhout kan veel beter tegen weer en wind dan zachthout. Zachthout buiten is wel mogelijk maar dan moet je het goed verven en elk jaar onderhouden. Dat hoeft niet met hardhout. Dat hout is dan ook populair voor het exterieur van je huis of een constructie in je tuin. Vooral tropisch hardhout is gewild. Je kunt dat kopen in verschillende hardheid- en duurzaamheidsklassen. Afhankelijk van je project is er vaak een ideale houtsoort. Zo maak je het best terrasvlonders van meranti. Komt je hout in contact met water echter (steiger), dan is bankirai veel geschikter. Of azobé.

Beter even voorboren

Bij hardhout gebruik je dus hardhoutschroeven. Maar ook met die speciale schroeven blijft de weerstand van het hout. Alleen al om het begin van de schroef in het hout te krijgen, is een beetje ervaring nodig. Er ontstaat ook grote hitte zodra je verder schroeft waardoor de schroeven gemakkelijk kunnen breken. Met hardhout is voorboren eigenlijk voorwaarde. Je pakt dan een boor die qua diameter net kleiner is dan de schroef, reken op ca. 1 tot 2 mm. Het boortje wordt net zo heet als de schroef wanneer je die het hout in drijft. Maak de boorgaatjes dan ook niet te gehaast. Boor rustig steeds wat dieper en trek de boor geregeld terug uit het hout zodat je het los geboorde zaagsel mee naar buiten haalt. Werk je met hele dunne boren? Zet dan vooral geen kracht.

Zure sappen in het hout, schadelijk voor hardhoutschroeven?

De hardhoutschroef moet niet alleen de weerstand van het compacte hout overwinnen. Er zit nog een vijand in het hout: looizuur. Daarmee bestrijdt de boom bacteriën en insecten. Maar eenmaal tot planken bewerkt, bevat het hout natuurlijk nog steeds looizuur. En dat werkt schadelijk in op de schroef waardoor die na een tijd kan breken. Hardhoutschroeven van RVS zijn minder gevoelig voor looizuur dan verzinkte schroeven. Kies wel voor een degelijke kwaliteit RVS schroeven, bijvoorbeeld RVS A4 die bestand zijn tegen corrosie.

Houdt het hout in bedwang

Hout leeft, zeggen ze wel. Dat zie je terug aan je schutting waarin de planken nog wel eens willen schotelen. Hout trekt ook van links naar rechts en andersom. Goede schroeven moeten die bewegingen in toom houden. Gebruik bijvoorbeeld zelf borende hardhoutschroeven met een Torx kop.